Müzik Aletleri

Müzik aletleri kullanımı, çağımızın en iyi hobilerinden ve eğlence ekipmanlarındandır. Bir çok insan iyi vakit geçirmek için bu ürünleri sıklıkla kullanmaktadır. Bu yazımızda sizlerle birlikte birkaç müzik aletinden bahsedecek ve haklarında bilgi vererek satın alımlarınızda ya da müzik aleti öğrenirken dikkat etmeniz gereken yerlere dikkat çekeceğiz. Nasıl yemek yiyerek karnımızı doyuruyor ve vücudumuza besin maddesi sağlıyorsak müzik dinleyerek ya da müzik yaparak da ruhumuzu doyurup ruhumuza besin maddesi sağlamış oluruz. Müzik yapmanın birçok yolu vardır bunlar dijital ve elle olmak üzere iki çeşitle sınıflandırılabilir ama biz bu yazımızda sizlerle el ile yapılan müziklerden bahsedeceğiz. Şimdi arkanıza yaslanın ve yazımızı okumaya başlayın. Çünkü bu yazının sizlere yeni bir müzik aleti öğrenmede yol göstereceğini biliyoruz. Öyleyse başlayalım!

Müzik Aletleri İsimleri

Dünya üzerinde keşfedilmiş ve icat edilmiş birçok müzik aletleri vardır. Bunların hepsini bu yazı içerisinde geçirmek mümkün olmayacağı için en kolay öğrenilen ve en çok tercih edilen müzik aletlerinden sizlere bir derleme yaptık. Gitar, bağlama (saz), piyano, ukulele, ney, keman, klarnet, tef, yan flüt, akordeon, darbuka gibi müzik aletleri mevcuttur. Gitar ve bağlama telli çalgı aletleri alanına girer. Piyano ve akordeon da tuşlu çalgı aletleri arasına girer. Ney, klarnet ve yan flüt üflemeli çalgılar içerisinde yer alırken darbuka ve tef de vurmalı çalgı aletleri arasında yer almaktadırlar.

Müzik Enstrümanı

Nasıl bir otomobili çalıştırmak için marş dinamosunun çalışıp subapların ateşleme sistemini devreye sokması gerekiyorsa müzik yapmamız için de müzik enstrümanlarına ihtiyacımız vardır. Böylelikle hitap edeceğimiz kesime kolay bir şekilde seslenebilir ve içerimizdeki duyguların bir yansıması olarak müziklerimizi yapabiliriz. Mesela bir rock şarkı seviciyseniz ya da direkt olarak rock müzikler yapıyorsanız eğer bateri setlerine ve elektrogitarlara yönelmeniz olasıdır. Arabesk ya da slow şarkılar yapıyorsanız da ağırlıkla kemanlarla klarnetlerle yönelmeniz ve hatta bunları ney ile desteklemeniz gerekecektir. Klasik müziklerle ilgilenenlerdenseniz de klasik gitarlarla birlikte biraz da caza kaçabileceğiniz akordeonlardan tercih edebilirsiniz. Sizler için hazırlamış olduğumuz bazı enstrüman incelemelerine başlayalım.

Gitar

Öğrenilmesi en kolay ve en eğlenceli çalgı aletlerinden birisi olan gitarlar, üzerlerinde gövdelerinden sap kısmına kadar uzanan ve akor kısmında biten 6 tane telden oluşan ve tırnaklar ya da pena ile çalınabilen telli çalgı aletidir. Gitarların üzerlerindeki 6 telin her biri bir notayı temsil eder böylelikle her telin kendine ait bir karakteristiği vardır diyebiliriz. Öğrenmesi kolay ama üzerinde kendini geliştirmesi zor olan enstrümanlardan olan gitarları eğer yeni öğrenecekseniz belli başlı akorları basarak buna başlayabilirsiniz. Örneğin E minör, A minör, D, F, G, C, E gibi akorları basarak başlangıç seviyesindeki şarkıları çalabilirsiniz. Gitarların birçok çeşidi bulunmakla birlikte en çok tutulan çeşitleri klasik, akustik ve elektrogitar modelleridir. Herhangi bir müzik evine giderek 1 ay gibi kısa bir sürede yeterli düzeyde çalmaya başlayabileceğiniz bu enstrümanları sitemizden uygun fiyatlarla bulabilme imkânınız da var.

Bağlama (Saz)

Eski Türk devletlerinden beri yani Orta Asya çağlarından beridir Türk toplumunun ayrılmaz bir parçası olan ve geçmişten günümüze kopuzdan evrilen bu çalgı aleti, üzerinde üçerli şekilde 3 set ince telin bulunduğu telli çalgı aletlerinden birisidir. Bağlamalar ayrıca da saz olarak da anılırlar. Bağlamaların da birçok çeşitleri vardır ama bunlardan en çok tutulanları uzun sap bağlama, kısa sap bağlama ve elektro bağlama gibi çeşitleridir. Geçmişte halk ozanları ve âşıklar tarafından sıkça kullanılan günümüzde de arabesk ve türkü sanatçıları tarafından ve özellikle deyişlerde kullanılmaktadırlar.

Piyano

17.yüzyılın başlarından itibaren üretimlerine başlanılan ve asıl menşeisi İtalya olan piyanolar adlarını “piano e forte” yani İtalyanca “güçlü ve sağlam” anlamına gelen cümleden almıştır. Daha sonra Fransızlar ve almanlar da senkronize özellikleri piyanolara ekleyerek son hallerini almaları sağlanmıştır. Piyanoların birçok çeşitleri bulunmasına karşın en çok tutulan çeşitleri klasik, akustik, dijital piyanolardır. Piyanolar her bir tuşun altında bir çekiç sistemiyle birlikte piyano kabininin içinde gerilmiş olan tellere vurma kuvvetiyle ortaya ses çıkaran tuşlu çalgı aletlerinden birisidir. Klasik piyanolarda bu teller yatay olarak yerleştirilmiştir ve mobilya bağlamında baktığınız zaman evlerinizde çok fazla yer kaplayabilirler. Akustik olan piyanolarda ise bu durum tam tersidir yani teller dikey şekilde yerleştirilmiştir ve akustik piyanolar boyları uzadıkça akustikleri artar. Klasik ve akustik piyanoların bakımları meşakkatlidir. Dijital piyanoları ise ahşap bir kasa üzerine yerleştirilmiş orglar olarak düşünebilirsiniz. Hiçbir şekilde bakım gerektirmezler ve direkt olarak elektrikle çalışırlar ama yine de gerçek piyano hazzını yaşamanız için gerekli olan piyano seçenekleri akustik olanlar ve klasik olanlardır.

Keman

Öğrenilmesi en zor ve en fazla sabır gerektiren (muhtemelen öğrenene kadar şöyle temizinden 1-2 sene etrafınızdakilerinin başını ağrıtacağınız) enstrümanlardan birine geldi sıra: kemanlar. Yaylı çalgı aletlerinden birisi olan kemanların üzerlerinde 4 tane tizden basa doğru ilerleyen teller bulunur. Kemanların ¼, 2/4, ¾, 4/4 gibi kullanacak olan şahısların yaş sıralamalarına göre değişkenlik gösterebilen boyutları vardır. Genellikle klasik müziklerde, arabesk müziklerde, slow müziklerde vb. müzik çeşitlerinde kullanılmalarıyla bilinirler. Perdesiz çalgı aletlerindendir yani üzerlerinde gitar ve bağlamalar gibi notaların yerlerini belli eden yerler yoktur.

Ney

Üflemeli çalgı aletlerinden birisi olan Ney, kullanması ve öğrenmesi fazlasıyla meşakkatli olan bir çalgı aletidir. Neyden ses elde edebilmek gerçek bir ustalık işidir çünkü flütler gibi direkt olarak deliğine üfleyerek ses elde etmeniz mümkün değildir. Ağzınızı belli bir açıda neyin deliğine yaslayarak üflemeli ve neyin nota deliklerini çok iyi kapamanız gerekmektedir. Ekseriyetle tasavvuf müzik çeşitlerinde ve ilahilerde kullanılmalarıyla bilinen bu çalgı aletleri acılı bir ezgiye sahiptirler ve Osmanlı Devleti zamanında birçok ruhani hastalığın tedavisinde kullanılmışlardır.

Klarnet

Sanatçı seçen çalgı aletlerinden birisi olan klarnetler, üflemeli çalgı aletleri arasında yer alırlar. Üstün bir nefes yönetimi ve geniş ciğerleri gerektiren çalışma sistemi ile üfleme yerinin başında çok ince bir delikten hafa üflenerek kapattığınız deliklere göre ses veren bir çalgı aletidir. Klarnet çalarken parmakların konumları ve nefes yönetimi hayati önem taşır. Çünkü parmaklarınız delikleri tam kapatmazsa verdiğiniz nefes boşa gidecek ve yorulmuş olacaksınız. Müzik kulağı ile de öğrenilmesi hızlandırılabilen klarnetlerin 3 tane ses aralığı vardır. Bunları kalın – orta – ince olarak çeşitlendirebiliriz.

Darbuka

Vurmalı çalgı aletlerinden birisi olan darbukalar genelde sert plastik ve ya camdan yapılmış kafa bölgeleri ve gümüş işlemeli gövde bölgeleriyle arkalarından açılan büyük deliklerden oluşan bir ritim aletidir. Türk Sanat Müziği, Türk Halk Müziği, arabesk, türkü gibi müzik çeşitlerinde sıkça kullanımdan darbukalar öğrenilmesi ve çalması en kolay müzik aletlerindendir. Tüm vurmalı çalgı aletlerindeki gibi bir elin asıl sesleri çıkarması için öndeki yüzeye vurup diğer elin de destekleyici şekilde görev almasıyla çalınan darbukalar kullanıcılarının yaşlarına göre boyutlandırılabilir.

Ukulele

Soprano, konser, tenor ve bariton gibi çeşitleri bulunan ukuleleleri gitarların 4 telli olan naylon modelleri olarak da açıklayabiliriz. Asıl menşeisi Hawaii olan ve kuzey Amerika’dan Dünya’ya yayılan bu çalgı aleti telli çalgı aletleri arasında geçer ve “kült” bir enstrüman olarak geçer. İngiltere’de sıkça eşlik enstrümanı olarak kullanılmaktadır. Ukulele modellerinin yayılmasının esasında Marilyn Monroe’nin televizyon karşısında çalması yatar. 

Yan Flüt

İlkokullarda ve liselerde müzik derslerinde sıklıkla kullanılan blok flütlerin amcaoğulları diyebileceğimiz yan flütler, normal blok flütler gibi dikey konumda değil de yatay konumda konuşlandırılarak ağızlık adı verilen yerden üflenerek çalınabilen enstrüman çeşitlerindendir. Menşeisi Almanya olmakla birlikte 5-6 asra kadar uzanan bir tarihçesi vardır ve 18. Yüzyıla kadar alman orkestralarında ve askeri korolarda kullanılan bu flütler tek parça olarak başlanıldığı üretim çeşitliliğine 3 parçalı ve daha çok nota delikli olan çeşitleriyle devam ederek daha büyük orkestralarda yerini almıştır.

Akordeon

İşte sizi arafta bırakacak bir müzik aleti: Akordeon. Üflemeli mi, tuşlu mu, yaylı mı yahu nedir bu çalgı aletinin kategorisi? Bu soru işaretlerine yüzdelerle cevap verecek olursak eğer kendinden nefesli bir körük sistemine sahip oldukları ve sesi tuşlara basarak çıkardığımızı düşünürsek eğer akordeonlar en nihayetinde tuşlu çalgılardır. Yapısal olarak tulum – daktilo karışımı bir görünümü olsa da aslında görüldüğü kadar kolay çalınabilen bir cihaz değildir. Körüklü sistem olduğunu söylemiştik, bu körüğün açılıp kapanarak içerisinde oluşturduğu hava akımlarının, akordeon üzerinde her biri birer dilciğe bağlı olan tuşlarda yarattığı titreşim enerjisiyle çalışırlar. Menşeileri Japonya olmakla birlikte tarihçeleri 19.yüzyılın sonlarına dayanmaktadır. Bugünkü akordeon son halini C. Buffet tarafından almıştır. Ülkemizde ise en fazla İç Anadolu’nun batısındaki illerde ve en çok da Afyon yöresinde kullanılmalarıyla bilinirler.

Def (Tef)

Bazı kaynaklarda def olarak geçip bazı kaynaklarda da tef olarak geçeni etrafı zillerle çevrili ve 25-30 santimetrelik bir dairenin içerisinde gerilmiş olan hayvan derisine bir elle kendisini tutarak diğer elle de vurarak çalabileceğiniz vurmalı bir çalgı aletidir. Genellikle tasavvufi müziklerde kullanılsalar da çokça da eğlence organizasyonlarında ritim tutmak amacıyla (kına, düğün, sünnet vb.) kullanılan deflerin en fazla kullanıldığı yer Trakya bölgesidir. Trakyalılar bu alete “dere” adını vermişlerdir. Menşeisi Arabistan olan bu çalgı aleti Avrupa’ya “tambur” “basque” gibi isimlerle giriş yapmıştır. En verimli def üretimi oğlak derisiyle olur çünkü oğlak derisi gerildiği zaman çok tok ve geniş alana yayılabilen bir ses elde etmenizi sağlarlar. Böylelikle defin önemi de kurulan orkestraların içinde belli olacaktır.